کاسبان تحریم، ورژن روسی!

روزنامه هفت صبح نوشت: نسخه روسی مجله فوربس گزارش داده است که ثروتمندان روس طی سال گذشته به دلیل جهش قیمت منابع طبیعی ۱۵۲ میلیارد دلار دیگر به ثروت خود اضافه کردند و به این ترتیب ضرر‌های مالی عظیم ناشی از تحریم‌های جنگ اوکراین را تا حد زیادی جبران کرده‌اند. این مجله در گزارش خود فهرستی از نام‌های ۱۱۰ میلیاردر روس را منتشر کرده که در مقایسه با فهرست سال گذشته ۲۲ نام جدید دیگر به آن اضافه شده است.

مجموع ثروت این میلیاردر‌ها از ۳۵۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ به ۵۰۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ رسیده است. مجموع دارایی این الیگارش‌ها تا سال ۲۰۲۱ و پیش از شروع جنگ اوکراین به ۶۰۶ میلیارد دلار می‌رسید. کشور‌های غربی اندکی پس از آغاز جنگ در اوکراین، با هدف تضعیف اقتصاد روسیه و ضربه زدن به الیگارش‌های روس تحریم‌های شدیدی را به اجرا درآورند، هر چند ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه بار‌ها در سخنرانی‌های خود این تحریم‌ها را بی‌تأثیر خوانده و تأکید کرد این محدودیت‌ها تأثیری بر اقتصاد روسیه نخواهند داشت.

اگرچه اقتصاد روسیه در سال گذشته در نتیجه تحریم‌ها ۱/۲ درصد کوچک شد، اما این کشور موفق شد منابع طبیعی خود را در بازار‌های جهانی به فروش برساند. چین، هند و کشور‌های خاورمیانه عمده خریداران تولیدات نفتی و گازی روسیه در سال گذشته بودند. هر بشکه نفت اورال روسیه سال گذشته میلادی به طور متوسط ۷۶ دلار و ۹ سنت قیمت داشت و کود و دیگر محصولات صادراتی مهم روسیه نیز با افزایش قیمت مواجه شدند.

فهرست ثروتمندان

طبق گزارش فوربس ثروتمندترین مرد روسیه آندری ملنیشنکو (تصویر، به همراه همسرش)، سهامدار ارشد شرکت صنایع شیمیایی یورو کِم و همچنین مالک شرکت انرژی زغال‌سنگ سیبری است. میزان دارایی‌های او بیش از ۲۵ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود که بیش از دو برابر سال پیش از آن است. عمده درآمد ملنیشنکو از راه فروش کود‌های شیمیایی تأمین شده است.

در رتبه دوم فهرست میلیاردر‌ها ولادیمیر پوتانین، الیگارش ۶۲ ساله قرار دارد که رئیس و بزرگترین سهامدار شرکت «نورنیکل» است. نورنیکل بزرگترین تولیدکننده پالادیوم و نیکل تصفیه‌شده در جهان است. میزان دارایی‌های پوتانین ۲۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار تخمین زده شده است.

ولادیمیر لیسین، مالک و رئیس هیأت مدیره نوولیپستک، بزرگترین شرکت فولاد روسیه، با ثروت ۲۲ میلیارد و صد میلیون دلاری در رده سوم این فهرست قرار گرفته است.

بسیاری از الیگارش‌های روس تحریم‌های غرب علیه روسیه را اقدامی ناشیانه و نژادپرستانه خوانده بودند و برخی از آنان حتی برای فرار از تحریم‌ها با چشم‌پوشی از تابعیت روسی، تابعیت کشور دیگری را گرفتند. با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی گروهی کوچک از سرمایه‌داران معروف به الیگارش، کرملین را در زمان ریاست‌جمهوری بوریس یلتسین متقاعد کردند تا کنترل برخی از بزرگترین شرکت‌های نفت و فلزات جهان را به آن‌ها واگذار کند.

قرارداد‌های خصوصی‌سازی موجب شدند تا این سرمایه‌گذاران وارد جمع میلیاردر‌های جهان شوند. اما در دوران ریاست‌جمهوری پوتین برخی از این الیگارش‌ها نظیر میخائیل خودورکوفسکی و بوریس برزوفسکی از دارایی‌های خود محروم شدند. شرکت‌های تحت مالکیت آن‌ها به تصرف نهاد‌ها و شرکت‌های دولتی درآمد که غالبا توسط افرادی که پیش‌تر جاسوس بوده‌اند، اداره می‌شود.

برزوفسکی پس از آنکه به یکی از مخالفان پوتین تبدیل شد، به انگلستان پناه برد و در حومه لندن سکونت گزید. جسد او در سال ۲۰۱۳ در منزلش پیدا شد. میخائیل خودورکوفسکی نیز پس از گذراندن چندین سال حبس به اتهام دزدی نفت و پولشویی، در سال ۲۰۱۳ به طور غیرمنتظره عفو و از زندان آزاد شد. او اینک همراه خانواده‌اش در لندن زندگی می‌کند.